Le catholicisme entre Luther et Voltaire

Žan Delimo (1923–2020) knjigom Katolicizam između Lutera i Voltera (1971) upotpunjuje istraživanje započeto u knjizi Nastanak i učvršćenje reformacije (1965), čiji su predmet istraživanja prvenstveno bile reformacija i protestantska doktrina, dok u ovoj knjizi, okosnica tumačenja jeste kontrareformacija. Metodično i jasno uobličeno promišljanje, budući namenjeno studentima, upućuje čitaoce u najvažnije pojmove, fenomene i istorijske trenutke reflektovane na ustrojstva Rimokatoličke crkve i razvoj tridentske teologije, kao i meandričnog širenja kontrareformatorske misli izvan granica Evrope. Praznoverje i narodni duh prožet paganskim doživljajem sveta neretko je destabilizovao verski duh, te Delimoovo sagledavanje sociološkog konteksta istraživanje čini potpunim i sveobuhvatnim, jer referiše na izuzetno bitan ukrštaj društvenih, političkih i crkvenih prilika između disparatnih procesa hristijanizacije i dehristijanizacije. Ova studija, bazirana na iscrpnoj građi, predstavlja relevantnu referencu i impuls daljim istraživanjima, jer svojim revizionističkim pristupom iznosi tezu da su „dve reformacije, Luterova i rimska, i pored toga što su jedna na drugu bacile anatemu, predstavljale dva komplementarna aspekta istog procesa hristijanizacije čiji uticaj i domete tek treba proceniti“.

Nakon bibliografskih odrednica sistematično sabranih u prvom delu knjige, njen drugi deo donosi sledeća poglavlja: I Od prereformacije do Tridentskog koncila, II O dometu koncila, III Svetost i IV Svetska religija. Rasprave, predočavanje ključnih pitanja i smernice istraživanja Delimo iznosi u trećem delu knjige kroz poglavlja: I Jansenizam, II Sociologija vere i kolektivna psihologija, III Legenda hrišćanskog srednjeg veka, IV Hristijanizacija i V Dehristijanizacija?.