Conflits identitaires dans la Yougoslavie de Tito 1960-1980

U ovoj knjizi, francuski autor Žil Trud, u tri zasebne celine iscrpno tumači različite aspekte složenih etničkih sukoba između 1960. i 1980. godine na prostorima Jugoslavije. Knjiga sadrži podsetnike na činjenice, izjave, brojke, različite sudove, prečesto zaboravljane ili prećutane, koje omogućavaju da se bolje razume kasniji raspad jugoslovenske federacije. Malo proučavano razdoblje jugoslovenske federacije autor sagledava odmerenim, nepristrasnim tonom.  Žil Trud u prvoj celini sagledava istorijsko nasleđe u periodu između 1934. i 1960. godine, počevši od rađanja jugoslovenske ideje do stavova Komunističke partije prema nacionalnom pitanju. Pokušaji reforme, u kontekstu Makedonije i njenog identiteta, kao i Bosne i Hercegovine suočene sa multietničnošću, kao i drugačijeg razvoja islama, smešteni su u drugom delu knjige. O teškoćama sprovođenja u delo, odnosno, pitanjima autonomije ili otcepljenja AP Kosovo, dešavanjima u Hrvatskoj kao i „kraju iluzija“, autor piše u završnoj, trećoj celini knjige.

„Da li se taj sukob mogao predvideti? Godine 1983. jedan poznati američki univerzitetski profesor istakao je da je „Jugoslavija", pošto je o toj zemlji reč, „podeljena po jezicima, religiji, kulturi, teritoriji i nacionalnosti". Još kraće, reći ćemo da nije nimalo slučajno što su sukobi izbili u jednoj zemlji koja se nalazi na kulturnim raskršćima Staroga sveta: s jedne strane, područje germanske kulture, koje obuhvata Sloveniju, Hrvatsku i deo Vojvodine; s druge strane, područje pravoslavne kulture, daleke naslednice hiljadugodišnjeg Vizantijskog carstva, sa Srbijom, Makedonijom i Crnom Gorom; i na kraju, područje muslimanske kulture, u Bosni i Hercegovini i na Kosovu. U nekim regionima, kao što je Bosna i Hercegovina, situacija je još zamršenija, pošto su u njoj te tri kulture tesno isprepletane."

Žil Trud