Kopernik, Nikola | Natrag |
Copernicus, Nikolaus |
Nikola Kopernik (Niklas Koppernigk, lat. Nicolaus Copernicus, polj. Mikołaj Kopernik, nem. Nikolaus Kopernikus, 19. februar 1473. Torunj — 24. maj 1543. Frombork/Frauenburg), poljsko-nemački astronom, prvi naučnik koji je formulisao heliocentričnu teoriju svemirskih tela. Od 1491. do 1494. godine studirao je teologiju, matematiku, medicinu i astronomiju u Krakovu. Od 1496. do 1504. godine studirao je crkveno pravo, astronomiju i medicinu u Italiji. Posle je bio do 1512. godine lekar i poverenik svom ujaku, varmijskom biskupu (Warmia, crkvena kneževina na ušću Visle), onda do kraja svog života je bio sveštenik u Frauenburgu (Frauenburg), gde je na jednoj kuli tvrđave, koja je okruživala crkvu, uredio opservatoriju (Kopernikov toranj) sa koje je posmatrao nebeska kretanja. Na temelju tih posmatranja, a i rezultata do kojih je došao, napisao je delo „O kruženju nebeskih tela" (De revolutionibus orbium coelestium) u 6 knjiga, objavljeno u Nirnbergu 1543. godine, neposredno pred smrt. Ovo delo beše revolucionarna prekretnica u astronomiji, i bilo je potsticaj kapitalnih otkrića Keplera i Njutna. Kopernikov ili heliocentrični sistem svijeta zasniva se na tvrdnjama da se Zemlja okreće oko svoje ose i da kruži oko Sunca. Ove tvrdnje su uskoro bile prihvaćene u naučnim krugovima, ali su ujedno uzrokovale uzbunu u crkvenim krugovima, pa je papa 1616. ovo Kopernikovo delo zabranio, tj. stavio na indeks, sve do 1822. godine. Valja reći i da su ostale hrišćanske crkve (npr. kalvinizam) bile protiv heliocentričnoga sistema, a da ga je i odbacivao nemali deo naučnika onoga doba (npr. Frensis Bekon) zbog korelacije s merenjima koja nije, u to doba, bila bolja od geocentričnog ili Ptolomejevog sistema. |